Theo các nhà khoa học, quần đảo Samoa, cũng như các đảo Fiji và Tonga, có dân cư đến sinh sống từ thế kỷ 5[7] trong quá trình di cư của các đại diện của văn hóa khảo cổ Lapita từ quần đảo Bismarck, nằm ở Tây Melanesia[8]. Quần đảo Samoa là một trong các trung tâm hình thành văn hóa Polynesia. Từ Samoa đã diễn ra quá trình khai thác các đảo và rạn san hô vòng của khu vực Trung Thái Bình Dương.

Người châu Âu đầu tiên phát hiện ra quần đảo Samoa là nhà thám hiểm người Hà Lan Jacob Roggeveen, người đã đổ bộ lên quần đảo Samoa năm 1722. Sau đó, năm 1768, nhà hàng hải người Pháp là Louis Antoine de Bougainville đã đặt chân lên quần đảo, gọi nó là quần đảo Hàng hải.

Cuối thế kỷ 19 có sự tranh chấp quyền kiểm soát quần đảo này giữa đế quốc Đức, đế quốc Anh và Hoa Kỳ. Theo kết quả của thỏa ước Berlin năm 1899 trên quần đảo này đã thiết lập chế độ bảo hộ. Quần đảo Samoa được phân chia ra làm hai phần (đường phân chia chạy qua kinh tuyến 171° kinh tây): nhóm phía đông, ngày nay được gọi là Samoa thuộc Mỹ, trở thành lãnh thổ của Hoa Kỳ; các đảo phía tây khi đó được gọi là Samoa thuộc Đức, còn đế quốc Anh từ bỏ yêu sách để đổi lấy sự hoàn lại Fiji và một vài lãnh thổ khác thuộc Melanesia.

Từ cuối Chiến tranh thế giới thứ nhất tới năm 1962 Tây Samoa nằm dưới sự quản lý của New Zealand, ban đầu là theo ủy nhiệm của Hội Quốc Liên, và sau đó là theo ủy nhiệm của Liên Hợp Quốc. Năm 1961 đã diễn ra trưng cầu dân ý, trong đó cư dân Tây Samoa thể hiện ý nguyện độc lập. Từ ngày 1 tháng 1 năm 1962 Tây Samoa trở thành quốc đảo trên vùng biển khơi của Thái Bình Dương đầu tiên giành được độc lập. Từ tháng 7 năm 1997 quốc gia này được gọi một cách đơn giản là «Samoa». Không phụ thuộc vào việc cư dân Tây và Đông Samoa (Samoa thuộc Mỹ) thuộc về cùng một dân tộc và có chung một ngôn ngữ, giữa họ vẫn tồn tại các khác biệt văn hóa, gắn liền với lịch sử của khoảng một thế kỷ gần đây. Cư dân Đông Samoa bị cuốn hút bởi Hoa Kỳ và lối sống Mỹ, trong khi cư dân Tây Samoa bị cuốn hút bởi New Zeland và lối sống của cư dân nước này.